...Po owocach ich poznacie...(Mt.7: 15-20)

Czy coś jest dobre, bardzo często poznaje się dopiero po ”niewczasie”.

Tak właśnie było z tzw. Zieloną Rewolucją, która w połowie lat 60-tych ubiegłego wieku z inicjatywy agencji ONZ Do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa FAO została przeprowadzona w krajach tzw. Trzeciego Świata - w Indiach, Pakistanie, RPA, krajach Ameryki Pd - w celu wyeliminowania z nich głodu. Wielkie obszary ziemi obsiewano wysokowydajnymi - ale drogimi - odmianami zbóż, kukurydzy, ryżu, aby uzyskać zaplanowane plony stosowano wysokie dawki nawozów mineralnych i środków ochrony roślin - pestycydów. Owszem, nastąpiła okresowo znaczna poprawa wyżywienia, ale przez obsiewanie wielkich połaci pól jakąś jedną rośliną, czyli przez tzw. uprawy monokulturowe - stopniowo zanikała bioróżnorodność, przez przenawożenie pól nawozami mineralnymi i zbyt wielkie ilości pestycydów, przez używanie wielkich, ciężkich maszyn - następowała degradacja gleb i całego, żywego środowiska. Ale również skutkiem były niekorzystne zjawiska społeczne, gdyż pogłębiały się różnice pomiędzy bogatymi, a biednymi. Na tego rodzaju metody uprawy pozwolić mogli sobie tylko bogaci, a nie zwyczajni rolnicy. Czyli - jak wszystkie dotychczasowe i ta „Rewolucja” nie przyniosła niczego dobrego, a „Zielona” nie była z pewnością.

To nie jest tylko historia. Od tego czasu minęło wiele lat i niestety współczesne rolnictwo podąża bezustannie w kierunku niszczenia życia na naszej Ziemi. Jestem pewna, że nie takie było zamierzenie naukowców, dzięki którym zastosowano po raz pierwszy nawożenie mineralne. Celem było uzyskiwania wyższych plonów. A przecież z tego co jest martwe nie zrodzi się żywe, co bezwzględnie wykazała przyszłość. Nasza Planeta Ziemia jest żywym organizmem i na niej wszyscy żyjemy - ci, którzy życie kultywują i ci, którzy je niszczą, nie zwracając uwagi na to, że podcinają gałęzie i wykopują korzenie naszego wspólnego DRZEWA ŻYCIA.

Nawożenie mineralne zaczęto wprowadzać w połowie XIX wieku jako wynik prac wybitnego niemieckiego chemika JUSTUSA von LIEBIGA (1803 - 1873). Opracował on teorię o mineralnym odżywianiu się roślin, a stało się to podstawą do powstania nowoczesnej chemii rolnej i rozwoju przemysłowego wytwarzania nawozów sztucznych. I TAK UZNANO, ŻE MINERALNE NAWOZY SZTUCZNE SĄ PANACEUM NA WSZELKIE BRAKI CORAZ BARDZIEJ UPRZEMYSŁOWIONEGO ROLNICTWA.

Zostało więc sformułowane prawo obowiązujące w chemii rolnej, na którym oparte jest również obecnie stosowanie tychże nawozów - czyli prawo zwrotu: „Aby gleba nie wyjaławiała się, konieczne jest zwrócenie jej wszystkich składników pokarmowych pobieranych przez rośliny”.

Profesor ANDRE VOISIN (1903 -1964) chemik, gleboznawca i rolnik - uzupełnił prawo zwrotu w sposób następujący:

„Aby gleba nie wyjaławiała się, konieczne jest zwrócenie jej substancji przyswajalnych, które znikają z niej w następstwie stosowania nawozów mineralnych zawierających cztery podstawowe pierwiastki - azot, fosfor, potas i wapń.”

Wg zacytowanego powyżej prof. Andre VOISIN: „Stosowanie nawozów musi mieć na celu przede wszystkim poprawę wartości biologicznej, która ma większe znaczenie aniżeli wysokość plonów.”

Co to jest więc wartość biologiczna?

„Wartość biologiczna jest sumą poszczególnych składników rośliny decydujących o utrzymaniu prawidłowej przemiany materii w organizmie żywym - zwierzęciu czy człowieku - któremu ta roślina służy jako pokarm.”

Podsumowując więc: 

„Poprzez stosowanie nawozów musimy przywracać równowagę mineralną w glebie, aby uzyskać rośliny o wysokiej wartości biologicznej i jednocześnie jak najwyższe plony.”

Profesor Voisin - w swej niewielkiej książce będącej streszczeniem jego wykładów, wydanej w 1972 roku, jak najbardziej aktualnej obecnie pomimo upływu aż 50-ciu lat - przypomina stare przysłowie naszych przodków: „GLEBA I NAWÓZ KSZTAŁTUJĄ ZWIERZĘ” - powstałe w czasach gdy jeszcze nie były znane nawozy mineralne.

Posuwa się jednak dalej uważając, że: „GLEBA I NAWÓZ KSZTAŁTUJĄ ZWIERZĘ I CZŁOWIEKA”.

Pośrednikiem w tym twórczym akcie jest świat roślin. Ale głównym bohaterem - zdrowa, żyzna gleba. Będą to kolejne tematy moich postów.

Uwaga - cytaty pochodzą z książki profesora Andre Voisin – NAWOŻENIE A NOWE PRAWA NAUKOWE, wydanej w 1972 roku przez Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne.